Uwe Excellentie, geachte mevrouw Ollongren,

Met belangstelling hebben wij kennis genomen van de vragen van de commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis der Koning van de eerste Kamer van 8 maart j.l., hun kenmerk 160862.44u.

Wij sturen u deze brief om te voorkomen dat bij de beantwoording van de vragen van een verkeerd beeld van de inhoud en betekenis van Erkende technisch goedkeuringen (motie 35443-19) wordt uitgegaan, hetgeen we helaas al veelvuldig in de gedachten- en briefwisseling met de Tweede Kamer hebben moeten waarnemen. We nemen dat ook waar bij uitgingen van derden die met volledige financiering van uw ministerie werkzaam zijn.

De idee voor de erkende technische oplossingen is afkomstig van een consortium van ERB-RIGO-TNO en vastgelegd in rapport R.2011/ERB – R001 “Verder na Dekker

Innovatie van de bouwregelgeving” van 17 september 2011. Dit rapport is aangeboden aan de Tweede Kamer door uw ambtsvoorganger minister P.H. Donner op 15 december 2011. Nadien is een quick scan uitgevoerd om te illustreren dat de idee van een Erkende Technische Goedkeuring, door ons destijds Erkende Technische Oplossing (ETO) genoemd, geen utopie was, maar werkelijk een forse positieve bijdrage kan leveren aan de bouwkwaliteit met gelijktijdig een forse daling van de faalkosten en daarmee de bouwkosten en een enorme verlichting voor de toezichts- en handhavende taak van gemeenten. Ook zou het fors bijdragen aan het terugdringen van de administratieve en bestuurlijk lasten en vermindering van juridische procedures.

Dit komt en kwam partijen die voorstander zijn van het “verdienmodel kwaliteitsborger” niet goed uit. Zowel uw ambtenaren als de betrokkenen bij de “Actieagenda Bouw” die met het voorstel van het ”verdienmodel kwaliteitsborgers” zijn gekomen, hebben al jarenlang elk contact over het idee ETG, die voor 80% van de handelingen in de bouw kan leiden tot oplossing van de problematiek waarvoor de Wkb is opgesteld, (bewust) vermeden.

Op aandringen van de coalitiewoordvoerders van de VVD en de PvdA heeft op 3 september 2014 een overleg tussen minister Blok en een vertegenwoordiging van het ERB en RIGO plaatsgevonden in het bijzijn van een vertegenwoordiging van de VWBTN en de  genoemde woordvoerders. De inhoud en de voordelen van de ETO werden daar besproken en de minister zegde toe dat deze ETO’s een duidelijke plaats in het wetsvoorstel zouden krijgen. Daar is tot op heden niets van gebleken.

Op aandringen van de stuurgroep Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is door uw ministerie opdracht verstrekt de werking van de ETO nader te onderzoeken onder de afspraak dat het ERB voorafgaand aan afronding van de opdracht om commentaar zou worden gevraagd. Over de opdrachtverstrekking noch over een concept rapport heeft met het ERB enig overleg vanuit uw ministerie en de onderzoekers (nauw verbonden aan het wensdenken van de kwaliteitsborgers) plaatsgevonden. Pas nadat die rapportage aan de Tweede Kamer was aangeboden is ERB om een reactie gevraagd. De inhoud van die reactie (zie bijlage 1) hebben wij uw ambtenaren aangeboden met het verzoek die publiekelijk kenbaar te maken. Aan dat verzoek is geen gehoor gegeven. Het ERB heeft daarop die reactie zelf publiekelijk gemaakt een aangeboden aan de Tweede Kamer (bijlage 2).

De Tweede Kamer heeft de idee van de Erkende Technische Goedkeuring wel omarmd. In diverse overleggen is daarover gedebatteerd.  Schriftelijke vragen zijn daarover gesteld. Vanuit het ministerie zijn daarover onjuiste antwoorden verstrekt waarop wij als ERB naar de Tweede Kamer hebben gereageerd om die onjuiste informatie recht te zetten (bijlage 3).

Op basis van de win-win-situatie daarvan voor alle betrokkenen heeft de Tweede Kamer bij motie 34453-19, aangenomen met algemene stemmen, bepleit de verdere ontwikkeling daarvan te faciliteren om daarmee het voorgenomen systeem betaalbaar te maken en de aannemers voor een heel groot deel van hun aansprakelijkheidsvraagstuk te “verlossen”. De Tweede Kamer heeft in de debatten ook kenbaar gemaakt dat het logisch lijkt om de “E” van de technische goedkeuring tot stand te laten komen door daarvoor het apparaat van NEN te gebruiken waar alle technische kennis in de normcommissie aanwezig is.

Vanaf februari 2017 doen uw ministerie en het SiBk, dat door uw ministerie in het leven is geroepen om met volledige overheidssubsidie de inbedding van de Wkb voor te bereiden, er volledig het zwijgen toe wat betreft de ETG..

Wij hebben de indruk gekregen dat een ETG gezien wordt als een instrument in het wensdenken van de kwaliteitsborgers en dat uiteindelijk een kwaliteitsborger moet toezien op de correcte toepassing van een product dat met ETG wordt toegepast. Dat is een hardnekkig misverstand. Kwaliteitsborger noch de in de voorgestelde wet beoogde Toezichtsautoriteit heeft in zake de ETG een functie. De stelling die door uw ambtenaren en de SIbK wordt verkondigd dat de ETG leidt tot dubbele kosten is eveneens onjuist. Het bedrijfsleven betaalt de totstandkoming van de ETG’s als investering, die wordt terugverdiend doordat er veel minder claims zullen komen waarvoor nu nog hoge coulanceposten in begrotingen zijn opgenomen. Het onterecht naar buiten gebrachte beeld dat kwaliteitsborgers en de Toelatingsautoriteit wel bepalen of een ETG juist is en mag worden toegepast, weerhoudt hen ervan aan de verdere ontwikkeling van hun ETG te werken.

Als de motie van de Tweede Kamer is uitgevoerd en Erkende Technische Goedkeuringen beschikbaar zijn. waarvoor brede steun in het bedrijfsleven en de politiek bestaat, zijn er nog slechts 20% handelingen (let wel geen bouwwerken) over die tijdens de bouw vanuit het toezicht aandacht behoeven. Daarvoor is amendement 3445-16 aangenomen, zijnde de risicoanalyse waarbij de gemeente zelf op de risico’s toeziet.

Een  ETG bevat een complete risicoanalyse en een beschrijving over welke handelingen de aannemer objectief en eenduidig verantwoording moet afleggen aan zowel de producent om zijn regresmogelijkheid niet te verspelen en aan de opdrachtgever via het overdrachtsdossier om aan te tonen dat de contractuele verplichtingen (lees garanties op de overeengekomen prestaties) volledig is voldaan. Dat overdrachtsdossier gaat vervolgens voor het publiekrechtelijke deel ook naar de gemeente als bevoegd gezag. Ook wanneer de beschreven risico’s in de ETG toezicht tijdens het bouwen noodzakelijk maken, is dat in de ETG beschreven.  Op grond van de aangenomen amendementen is het vervolgens een taak voor de gemeente en niet voor enige kwaliteitsborger.  (Overigens is het zgn “ consumentendossier”, dat in voorbereiding is bij NEN weer eens niet in lijn met het bedoelde amendement ).

We herhalen nog maar eens dat de ETG ook een enorme verlichting van de toezicht-s en handhavingstaken van de gemeente betekent en ook voor de bouwkundige component van de leges tot een verlaging daarvan leidt.

Een afschrift van deze brief zenden wij aan de Vaste commissie BZK van de Tweede Kamer en de commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis der Koning van de eerste Kamer.

 

Met vriendelijke groet,

Drs. R.J. Wijnands

Voorzitter van de stichting Expertisecentrum Regelgeving Bouw

 

Extra gerelateerde documenten en bijlagen.

 

2019b002-Brief-minister-vragen-EK-Wkb-def.pdf

 

Motie-De-Vries-Van-der-Linde-over-een-systeem-van-erkende-kwaliteitsverklaringen-en-erkende-technische-toepassingen.pdf

 

EK-vragen-van-CIEBZK.pdf

 

Bijlage-B-bij-bijlage-2-brief-2019-ERB-b002-2015B006-Preambule-rapport-Ligthart-def.pdf

 

Bijlage-A-bij-bijlage-2-van-brief-2019-ERB-b002.pdf

 

Bijlage-A-bij-bijlage-1-2015B006-Preambule-rapport-Ligthart-def.pdf

 

Bijlage-3-bij-brief-2019-ERB-b002-2017b004-Brief-WKB-aan-cie-WR-van-de-TK-.pdf

 

Bijlage-2-bij-brief-2019-ERB-b002.pdf

 

Bijlage-1-bij-brief-2019-ERB-b002.pdf

 

BestuursakkoordKwaliteitsborgingvoorhetbouwen.pdf

 

2019b002-Brief-minister-vragen-EK-Wkb-2-wsr.pdf